Macierz BCG
Najstarsza i najprostsza, a co za tym idzie najbardziej znana METODA prezentacji portfela produkcji oraz NARZĘDZIE controllingu strategicznego.
Macierz została stworzona i po raz pierwszy zastosowana przez amerykańską firmę consultingową Boston Consulting Group. Metoda ta pozwala ocenić możliwości rozwojowe firmy oraz określić jej pozycję strategiczną. Dzięki jej zastosowaniu firma może ustalić, które towary powinny zostać wycofane z asortymentu, a które powinny przynieść większy zysk w przyszłości.
Do skonstruowania macierzy BCG potrzebne są następujące odpowiedzi na poniższe pytania:
- jaki jest cykl życia produktu danej firmy?
- jaki obrót finansowy tworzy każdy produkt?
- jaki jest udział w rynku danego wyrobu w stosunku do największego konkurenta?
Następnie po zebraniu powyższych informacji każdy produkt można umieścić na jednym z 4 pól znajdujących się na macierzy BCG, a są nimi:
1. GWIAZDY (lub „przeboje”) są produktami, które wymagają tak dużego finansowania, że nie generują nadwyżki. Nie oznacza to jednak, że nie uzyskuje się z nich przychodów. Inwestowanie w gwiazdę jest bardzo opłacalne, ponieważ tempo wzrostu rynku jest wysokie a sam produkt jest konkurencyjny i rozwojowy. Gwiazdy z biegiem czasu mogą przekształcić się w dojne krowy. Wyróznia się tu:
- młode gwiazdy: produkty i usługi, które wymagają duzych nakładów finansowych co spowodowane jest powiększeniem udziału w rynku
- stare gwiazdy: produkty i usługi, które w dużej mierze same się finansują
2. DOJNE KROWY to produkty, które są żywicielami firmy. Cechują się wysoką rentownościa i małymi potrzebami finansowymi. To wyroby, które generują firmie nadwyżkę netto, dzięki czemu moga finansować pozostałe wyroby, inwestycje, a nawet być wsparciem dla rozwijających się gwiazd.
3. ZNAKI ZAPYTANIA (lub dylematy) to prdukty deficytowe, które charakteryzują się niskim udziałem w szybko rozwijającym się rynku. Przynoszą niskie dochody, ale w dłuższej perspektywie (pod warunkiem doinwestowania) moga stać sie gwiazdami.
4. PSY (inaczej kule u nogi) to produkty, które nie przynoszą znacznej nadwyżki i nie mają perspektywy rozwoju. Są wynikiem przegranej walki konkurencyjnej na rynku, który został nasycony usługa danego typu.
Wzorcowy program asortymentowy firmy:
- dylematy będą przynosić 10% dochodów
- gwiazdy zagwarantują 30% dochodów
- dojne krowy będą stanowić o 40-50% dochodów
- psy będą przynosić około 10-20% dochodów.