Temat społecznej odpowiedzialności biznesu stale się rozwija i zyskuje na znaczeniu. Jakie znaczenie dla zakupów i zarządzania łańcuchem dostaw ma CSR?

Czym jest CSR (Corporate Social Responsibility)?

Według Forum Odpowiedzialnego Biznesu CSR (Corporate Social Responsibility) to społeczna odpowiedzialność biznesu za jego wpływ na społeczeństwo. Norma PN-ISO 26000 zawiera wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności firm jako odpowiedzialności za wpływ podejmowanych decyzji na społeczeństwo i środowisko poprzez etykę i transparentność w takich obszarach jak:

• ład organizacyjny,
• prawa człowieka,
• praktyki z zakresu pracy,
• środowisko,
• uczciwe praktyki operacyjne,
• zagadnienia konsumenckie,
• zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej

Norma ta dotyczy wszystkich organizacji biznesowych, organizacji administracji publicznej i pozarządowej oraz trzeciego sektora.

Na czym polega CSR

Wielu osób postrzega firmowy CSR jako wolontariat, darowizny, współpracą z fundacjami, czy zbiórkami pieniędzy na cele społeczne i charytatywne. To, oczywiście, jeden z elementów CSR – biznes troszczy się lokalnie o wybrane obszary społeczne. Jak wynika z norm, społeczna odpowiedzialność biznesu to jednak coś więcej niż doraźne wsparcie społeczeństwa. CSR należy traktować kompleksowo, na wielu poziomach biznesu: uczciwych warunków zatrudnienia, ładu wewnętrznego organizacji, dbania o środowisko naturalne, uczciwych warunków konkurencyjnych, czy wpływu na społeczność lokalną. CSR dotyczy każdego działu w firmie, działu HR, administracji, sprzedaży, produkcji, a także… zakupów i logistyki.

Łańcuch dostaw a CSR

Według dr Agaty Rudnickiej -Reichel istota zrównoważonego łańcucha dostaw to branie odpowiedzialności za procesy w ujęciu całego cyklu życia produktu: od pozyskania zasobów aż po okres, kiedy wyrób staje się odpadem (podejście „od kołyski po grób” czy w szerszym ujęciu „od kołyski do kołyski”, kiedy odpad staje się ponownie surowcem). Rola działu zakupów w tym procesie polega na wyszukaniu, sprawdzeniu i audycie dostawców, regularnej  kontroli produkcji, łańcucha dostarczania poszczególnych komponentów, produktów i usług, warunków ich produkcji. Działy zakupów nieprodukcyjnych, współpracując z dostawcami, którzy spełniają „kodeks dostawcy” i są odpowiedzialni społecznie będą miały wpływ na postrzeganie całego biznesu i jego wizerunek przez klienta końcowego. Dział zakupów produkcyjnych będzie pełnił szczególną rolę w kontekście społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) ponieważ decyzje o zakupie np. komponentów będą miały realny wpływ na odbiór i jakość produktu końcowego sprzedawanego przez konkretną firmę, dla której pracują.

Jak wprowadzić CSR do biznesu

Działy zakupów, sprawdzając dostawcę mogą zwracać uwagę na jakość i rodzaj produktów, z których wytwarzane są zamawiane elementy, towary, ale również na: miejsce produkcji, warunki pracy, działania podejmowane przez dostawcę na rzecz środowiska i społeczności lokalnej, na ceny (np. ceny dumpingowe są uznawane za nieuczciwe), transparentność aktywności korporacyjnej i sprawozdania finansowe. Co więcej, kluczowa w tym procesie będzie standaryzacja kryteriów, którymi posługują się kupcy przy wyborze dostawców. Działy zakupów najczęście odwołują się do „kodeksu dostawcy”, które kontrahenci są zobowiązani podpisać, przed przystąpieniem np. do przetargu. Stosowane są również zewnętrzne audyty, zarówno na początku współpracy, jak i w jej trakcie (np. SEDEX). Głównym powodem tak dokładnego sprawdzania dostawców pod kątem CSR jest zminimalizowanie ryzyka biznesowego. Dział zakupów pełni niezwykle odpowiedzialną rolę, a jego decyzje mają wpływ nie tylko na jakość używanych produktów, czy, w przypadku działów zakupów produkcyjnych, na produkt końcowy, ale również na postrzeganie marki przez klienta ostatecznego, na rezultaty sprzedażowe oraz na zarządzanie ryzykiem (temat bardzo popularny w ostatnim czasie). W 2017 roku duże badanie (niemal 2,5 tys. respondentów) przeprowadziła firma McKinsey & Company. Jego wyniki jednoznacznie wskazują, że znaczenie kwestii zrównoważonego rozwoju w biznesie wzrasta. Przykładem może być firma, kupująca produkty końcowe od producenta, który testuje swoje produkty na zwierzętach – ryzykuje wtedy obniżeniem poziomu sprzedaży ze względu na metody produkcji komponentów, utratą wiarygodności i negatywnym odbiorem marki.

CSR w Polsce: Polpharma oraz Provident Polska

Świetnym przykładem firmy, która rozumie znaczenie strategii CSR w zakupach jest polska marka Polpharma. Firma wprowadziła kodeks postępowania dostawców, którego przestrzegania oczekuje od wszystkich dostawców niezależnie od kraju ich pochodzenia. Polpharma udostępniła również ankietę samooceny, określającą czy dostawca spełnia podstawowe kryteria odpowiedzialności społecznej. Grupa Polpharma, oprócz audytowania dostawców pod kątem CSR na własne potrzeby, prowadzi działania edukacyjne, mające na celu rozpropagowanie szczytnych założeń CSR. Provident Polska to inna firma która wprowadziła kodeks etyczny do organizacji. Jednocześnie, raportując działania CSR w regularnych podsumowaniach.